Sıcak, kurak bir ilkbahar ve yaz geçirdik. Nisan ayından, bu hafta başına kadar yağmur yağmadı. Yeraltı suları en düşük seviyelerine ulaştı. Hem doğadaki hem de bahçelerdeki bitkiler, ağaçlar sarardı, kurudu.
Ekim ayı gelip de yağışların başlamasıyla birlikte bahçelerde de çalışma zamanı başlar.
Bahçeler düzenlenmeye, sıcak ve kuraklığın etkisi silinerek, yeniden canlandırılmaya çalışılır. Toprak çapalanır, gübrelenir, yeni çiçek ve ağaçlar, mevsim sebzeleri dikilir.
Ancak “su” hem dünya hem yaşadığımız coğrafya için çok önemli ve Datça’da evsel tüketimin yarısını “bahçe sulama”oluşturuyor.
Oysa bahçelerimiz “hem güzel hem de SU DOSTU”olabilir. Nasıl mı?
Çim alanları küçülterek, kuraklığa dayanıklı türler seçerek (Bermuda Grass, Festuca Arundinacea)
Çim yerine kolay yayılan yer örtücüleri kullanarak (Kaz Ayağı, Buz Çiçeği)
Datça’nın yerel bitkilerini kullanarak (hayıt, pamuklan, karabaş, püren, katırtırnağı, kargı, kekik, adaçayı),
Akdeniz ikliminin dayanıklı, rengarenk çiçekli türlerini ekerek (kaktüs ve sukulent çeşitleri, begonvil, polygala, solanum, aslanbıyığı, sardunya, ıtır, yasemin, hanımeli, mor salkım)
Çok su isteyen narenciyeler yerine, az suyla yetinen zeytin, badem, incir, keçiboynuzu, asma yetiştirerek,
Meşe, servi, akasya, defne ahlat, menengiç, sakız gibi peyzaj özellikleri de olan ağaçlarla
SU DOSTU BAHÇELER yaratabiliriz.
BAHÇELERİMİZİ NASIL SULAYALIM?
Sulama için öncelikle, evimizde tükettiğimiz suyu ikinci kez kullanacağımız gri su sistemi tercih edilebilir. Doğru oluşturulacak bir tasarım ile sulama ihtiyacı sadece gri su ile karşılanabilir.
Buharlaşmanın az olduğu sabahın erken saatleri veya akşam serinliğinde,
Hortum veya fıskiye yerine damla sulama sistemi kullanarak,
Sık ve az sulamak yerine seyrek ve derin sulayarak,
su kullanımını en aza indirebiliriz.
AĞAÇ VE BİTKİLERİ NERELERE DİKELİM?
Yoğun güneş alan, tepelik, çakıllı alanlarda zen bahçeleri oluşturulablir. (kaya - çakıl peyzajı)
Eve yakın alanlarda, evden çıkan suyu değerlendirmek amacıyla çok su isteyen bitkiler, evden uzaklaştıkça kuraklığa daha dayanıklı bitkiler ve çiçekler dikilebilir.
Güneş isteyen bitkiler güney ve batıya bakan alanları, gölge seven bitkiler kuzey ve doğuya bakan alanları severler.
Patikalar yüksek, bitkiler çukur alanlarda olursa; kışın yağmuru toplar, yazın kolay sulanır.
Bitkilerin dipleri, gövdelerine değmeyecek şekilde organik madde ile örtülenerek, buharlaşma yoluyla topraktan su kaybı azaltılabilir. (Malçlama)
SU DOSTU BİR “ÖRNEK BAHÇE”
Uschi ve Öztürk Alev, 20 yıla yakın bir süredir Mesudiye’de yaşıyorlar. İlk taşındıkları yıllarda değişik bitkilerle donatmışlar bahçelerini. Ama iklim koşullarını, yarımadanın su sorununu erken farkedip, bahçelerini ona göre düzenlemişler. Şimdi tam da “Datça’nın iklim ve su koşullarına uygun”, yaz kış yeşil, çok az su isteyen bitki ve ağaçlarla dolu bir bahçeleri var. Bu koşullara uygun olmayan bitki ve ağaçları bahçelerinden uzaklaştırıyorlar.
Kaktüsler, sukulentler, zakkumlar, lavantalar, biberiyelerle dolu bir bahçe. İnsan dolaşmaya doyamıyor. Birçok bahçenin sarardığı, bitkilerin kuruduğu bugünlerde bile yeşil dokusunu koruyor.
Kayrak taşlarıyla yollar yapmışlar, damla sulama sistemi kurmuşlar. Bitkiler birbirlerinin gölgelerinden yararlanıyorlar.
Suyu dikkatli kullanarak ama görsellikten de taviz vermeyerek yaşanası bir bahçe yaratmışlar.
Su Çalışma Grubu olarak onlara bu duyarlılıklarından ve bahçelerini bize açtıklarından dolayı teşekkür ediyor, böyle bahçelerin çoğalmasını diliyoruz.
