Avustralya’da Suyun Güvenli Kullanımı

                                                                                                        

 

 

 

 

(Ref. https://www.nationalgeographic.com/environment/article/partner-content-how-australia-is-securing-its-water-future)

Avustralya Yeryüzünde Antartika’dan sonra en az yağış alan bölge. Yıllık ortalama yağış 470 mm ve kıtada dağılımı eşit değil. Kuzeyde Darwin bölgesinde yaklaşık 1.700 mm iken güneyde bunun üçte biri kadar yağış alıyor. Bazı iç bölgelerde 200 mm’den daha az. İklim değişimi ile yüz yıl öncesine göre sıcaklık bir derece artmış ve daha az yağış alıyor. 2018’de Tazmanya ve Batı Avustralya dışında tüm eyaletler ortalamanın altında yağış almış ve Queensland’de sürekli aşırı sıcaklık ve buharlaşma saptanmış. 1996-2010 de kuraklık nüfusun yoğun olduğu güneydoğu ve güneybatıda uzun vadeli su kısıtlamalarına neden olmuş. Su kaynaklarının azalması ve talebin artması Avustralya’da suyun geleceğine dair adım atılmasına neden olmuş.

Nüfusun neredeyse tamamı şehirlerde yaşıyor. 30 yıl sonraki nüfus projeksiyonları neticesinde su talebi %73 artarak 2,650 gigalitre olacak. Bu gerçekler karşısında Avustralya geleneksel su kaynakları (yağmur ile beslenen barajlar, rezervuarlar) ötesinde büyük ölçekte deniz suyu arıtması gibi seçeneklere yatırım üzerinde çalışıyor. Ancak bu da oldukça pahalı ve tartışmalı bir yöntem.  

Avustralya’da akiferler sürdürülemeyecek hızla kurumakta iken güneybatıdaki Perth’de atık suyun %10 ‘unu doğal filitrasyonla sığ akiferi beslemek için kullanmaya başlamış. 2018’de, birçok kent yerleşimlerinde arıtma suyunun yeniden kullanımı artmış, bu su çeşme suyu olarak kentlerde kullanılmasa da Perth’de bunu da kabullenmişler.

Tasarruflu kullanım da yaygınlaşmış. Tasarruflu musluklar, yağmur suyu hasadı, gri suyun lavabo ve duşta, tuvalette rezervuarda, çamaşır yıkamada, bahçe sulamada kullanımı kentsel talep üzerindeki baskıyı azaltmakta.

Birçok şehirde şebekeden bahçe sulama yasaklanmış. Ulusal ölçekte kişi başı 340 litre olan su kullanım sınırını Melbourne daimi kural olarak kişi başı 155 litreyle sınırlamış.

Kırsal kesimde ise daha pahalı ve karmaşık çözüm gerekiyor. Bunlar suyun taşınması, su hasadı, atık suyun yeniden kullanımı, boru hatları ile uzak rezervuardan su taşınmasının yanı sıra yeni teknolojik buluşlara yönelmişler.

Murrurundi’de 10 hidro panel ile bir okulun ihtiyacını karşılamak üzere havadaki nemden ayda 1,500 litre içme suyu elde eden bir şebeke kurulmuş. Kırsal bölgelerde bu yöntem ile bir ailenin ihtiyacını karşılamak için 3 panel, bir kentin ihtiyacını karşılamak için ise 400 panel gerektiği tahmin ediliyor.  

İklim ve kötü toprak koşulları nedeniyle tarım Avustralya’da %70 su ayak izini kapsıyor. Daha verimli damlama sulama ve hendekler ile su israfını önlemek, az su isteyen ürünlere dönüşüm için tarım milyarlarca dolar ile destekleniyor.

Önemli bir konu da kamuoyunda susuzluk ile ilgili bir farkındalığın oluşmuş olması, altyapı yatırımları, teknolojik gelişme ve koruma tedbirleri ile Avustralya su güvenliğini geliştiriyor.

 

Avustralya’da Kuraklığa Karşı Su Kullanımında Alınan Önlemler

(Ref. https://en.m.wikipedia.org/wiki/Water_restrictions_in_Australia)

Yeryüzünün su açısından en sorunlu bölgelerinden birisi olan Avustralya’da konuma bağlı olarak çimlerin sulanması, fıskiye ile sulama, araba yıkama, hortumla sulama, havuz doldurma vb gibi kısıtlamalar getiriliyor.

Nüfus yoğunluğu fazla olan eyaletlerde iklim değişiminin de etkisiyle içme suyuna erişimde alternatif su kaynaklarına yönelmek, “su kontrolörleri” yoluyla suyu israf edenleri cezalandırmak vb önlemler alınıyor.

Eyaletler kendi konumlarına bağlı olarak 1 ve 8 arasında farklı düzeylerde seviyeler uygulamaktalar.  1. Seviye en az kısıtlamayı gösterirken 8 en fazla kısıtlama olan bölgeler olarak sınıflandırılmış. Güncel durumda 7. Seviyeye kadar kısıtlamalar uygulanmış.

Örnek olarak Başkent Canberra’da seviyeler

	1.      Seviye	2.      Seviye	3.      Seviye	4.      Seviye
Fıskiye ve toprak sulama	Hergün sabah 9 dan önce ve akşam 18 den sonra	Damlama sulama sabah 7-10 arası akşam 19-22 arası	Sulama yasak
Bahçe ve çim elle sulama	Kısıtlama yok	Gün aşırı sabah 7-10 arası akşam 19-22 arası	Çim sulama yasak Bitki sulama gün aşırı sabah 7-10 arası akşam 19-22 arası	Sadece Gri su
Yüzme havuzu	Boşaltma veya doldurma yasak, eksiği tamamlanabilir		Boşaltma, doldurma, eksik tamamlama yasak
Araba Yıkama	Haftada bir veya ticari yıkama servislerinde izin var	Ayda bir veya ticari yıkama servislerinde izin var	Sadece ticari yıkama servislerinde	Araba yıkamak yasak
Pencere (cam) temizliği	Sadece kovayla veya yüksek basınçlı, düşük yoğunluklu temizleyici ile	Pencere (cam) temizliği yasak

 

Canberra’da 1 Kasım 2005- 1 Kasım 2006 arasında 1. Seviyede iken bu tarihten sonra 2. Seviyeye geçildi. Ancak artan kuraklık sonucunda 16 Kasım 2006’dan itibaren 2007 ve 2008 ‘de 3. Seviyeye geçildi. 1 Kasım 2010 dan sonra Canberra’da Kalıcı Su Tasarruf Kurallarına geçildi.

 

 

Avustralya’da 7. Seviye örneği olarak Queensland

	1.seviye	2.seviye	3.seviye	4.seviye	5.seviye	6.seviye	7.seviye
Şebekeden fıskiye ile	Haftada 3 gün	Fıskiye yasak					İzinsiz dış mekânda su kullanımı yasak
Zamanları	Sabah 4-8 Akşam 16-20 arası
Hortumla bahçe sulama	Haftada 3 gün		Hortum sulama yasak
Zamanları	Sabah 4-8 Akşam 16-20 arası	Sabah 7 den önce ve akşam 19 dan sonra
Kova/ Süzgeçli kova ile sulama zamanları	Her zaman			Haftada 3 gün sabah 4-8 arası ve akşam 16-20 arası	Çim sulama yasak Diğerleri için haftada 3 gün akşam 16-19 arası
Havuz dolumu	Her zaman			Onay gerekir
Havuz eksiğini tamamlama	Haftada 3 gün Sabah 4-8 Akşam 16-20 arası	Haftada 3 gün akşam 19 - sabah 7 arası		Haftada 3 gün sabah 4-8 ve akşam 16-20 arası	Haftada 3 gün akşam 16-19 arası	Günlük kayıt gerekir
Sert yüzey hortumla sulama	Her saatte yasak
Araba/ Pencere yıkama	Hortum veya kova		Sadece kova		Ayna, lambalar ve camlar sadece kova ile

 

Queensland’in bazı bölgeleri yüksek yağışlı olsa da bazı bölgelerinde (Kingaroy’da) 7. Seviyeye kadar ve güneydoğu Queensland’de 6. Seviyeye ulaşılmış.

Tüm Avustralya’da olduğu gibi Queensland’de de lokal olarak kısıtlamalar güncel koşullara göre belirli tarihlerde belirli seviyelerde uygulanmış, duruma göre seviyeler azaltılıp arttırılmış.